Wraz z nastaniem cieplejszych dni obserwuje się spory wzrost sprzedaży motocykli, quadów oraz skuterów. Za popularnością tych ostatnich przemawia przede wszystkim oszczędność, niewielka ilość zajmowanego miejsca i możliwość uniknięcia korków. Kolejnymi ich zaletami jest stosunkowo większe bezpieczeństwo jazdy niż przy dwóch pozostałych opcjach oraz – co tu ukrywać – doskonały wygląd. Zanim jednak zdecydujemy się na kupno własnego jednośladu, powinniśmy zapoznać się z wymogami prawnymi, które dotyczą skuterów.
Czy do prowadzenia skutera potrzebne jest prawo jazdy?
Często można usłyszeć stwierdzenie, że nie potrzebujemy specjalnego prawa jazdy, aby móc legalnie kierować skuterem – jest ono jednak tylko częściowo prawdziwe.
Ów przepis dotyczy bowiem jedynie osób, posiadających kartę motorowerową lub tych, które osiągnęły pełnoletniość przed zmianą przepisów oraz kierowców, którzy posiadają prawo jazdy kategorii B od co najmniej 3 lat.
Długi staż za kierownicą samochodu osobowego uprawnia nas również do poruszania się pojazdami ujętymi w kategorii AM oraz, dodatkowo, motocyklem o pojemności do 125 cm3. Moc takiego pojazdu nie może przekraczać 15 koni mechanicznych, a stosunek mocy do masy własnej nie może przekroczyć 0,1 kw/kg.
Prawo do kierowania skuterem bez dokumentów posiadamy również wówczas, gdy urodziliśmy się przed 19 stycznia 1995 roku.
- 19 stycznia 2013 roku karta motorowerowa została zastąpiona przez prawo jazdy kategorii AM. W myśl dawnych przepisów, każda osoba po ukończeniu 18. roku życia zdobywała uprawnienia do kierowania motorowerem. Jako, iż prawo nie działa wstecz, skuter mogą prowadzić wszystkie osoby, które przed zmianą prawa uzyskały pełnoletniość.
- Posiadacze karty motorowerowej mogą wymienić swój dokument (nawet ten nieważny) na prawo jazdy kategorii AM za opłatą 100,50 zł, związaną wyłącznie z jego kosztem wyrobienia. Sprawę można załatwić za pomocą portalu www.gov.pl bądź stacjonarnie w wydziale komunikacji urzędu miasta/starostwa/urzędu dzielnicy. Wskutek wymiany otrzymujemy nowe oraz aktualne uprawnienia do kierowania lekkim czterokołowcem.
Jeżeli nie należymy do żadnej z wyszczególnionych powyżej grup, aby móc kierować skuterem musimy zdać egzamin na prawo jazdy dla kategorii AM lub B1*
* W sytuacji, gdy planujemy poruszać się szybszym pojazdem o większej pojemności skokowej silnika.
UWAGA!
W przypadku zamiaru kierowania czterokołowcem lekkim każda osoba musi posiadać prawo jazdy kat. AM, gdyż quad nie zalicza się do motorowerów!
Definicja motoroweru na podstawie ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku
Prawo o ruchu drogowym
- Art. 2, pkt 46. – pojazd dwu- lub trójkołowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3 lub w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość do 45 km/h.
Prawo jazdy kat. AM w punktach
- Wymagania wiekowe dla kategorii AM:
- Wedle obowiązującego prawa, kandydat na kierowcę może zdawać egzamin po ukończeniu 14. roku życia. Przepisy jednak pozostają analogiczne do tych, stosowanych do kategorii B – istnieje możliwość zapisania się na kurs na trzy miesiące przed datą urodzin, a do egzaminu można przystąpić już na miesiąc przed osiągnięciem powyższego wieku.
- Zakres uprawnień kierowcy:
- Prawo jazdy kategorii AM umożliwia kierowanie czterokołowcem lekkim o maksymalnej masie do 350 kg, i konstrukcyjnie ograniczonej prędkości do 45 km/h, oraz motorowerem i skuterem, którego pojemność skokowa jest nie wyższa niż 50 cm3 i tym samym ograniczeniem prędkości. Dodatkowo, na terenie Polski mamy prawo kierować zespołem pojazdów z niewielką przyczepą.
- Jak zapisać się do OSK?
- Aby móc przystąpić do kursu na prawo jazdy, musimy utworzyć profil kandydata na kierowcę. W tym celu należy udać się wraz z opiekunem do Wydziału Komunikacji w Starostwie Powiatowym oraz złożyć wniosek o jego utworzenie wraz z orzeczeniem lekarskim, aktualną fotografią oraz pisemną zgodą obojga rodziców/opiekunów. Uwaga! Przynajmniej jeden rodzic ma obowiązek złożyć podpis w obecności urzędnika.
- Więcej o procedurze uzyskiwania PKK przeczytasz tutaj.
- Przebieg kursu dla kategorii AM
- Kandydat na kierowcę musi odbyć szkolenie praktyczne w wymiarze co najmniej 5 godzin zegarowych, oraz kurs teoretyczny, sięgający 6 godzin lekcyjnych. Aby móc zapisać się na egzamin państwowy w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego, konieczne jest zdanie egzaminów wewnętrznych.
- Przystąpienie do egzaminu na prawo jazdy kat. AM jest możliwe również przy opanowaniu materiału teoretycznego na własną rękę. Niemniej jednak, aby móc zostać dopuszczonym do procedury wymagane jest posiadanie numeru PKK – rekomendujemy złożenie wniosku o jego nadanie jeszcze przed, lub krótko po rozpoczęciu nauki. Następnym krokiem jest zapisanie się na egzamin teoretyczny w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego. Po uzyskaniu pozytywnego wyniku, należy zapisać się na praktyczny kurs prawa jazdy dla kategorii AM – jeżeli powiedzie się nam na egzaminie wewnętrznym, nic już nie stoi na przeszkodzie ku przystąpieniu do oficjalnej, państwowej wersji w WORD.
- Wskazówka: Egzamin państwowy odbywa się na motorowerach Yamaha Neos [automat] i Junak 902. Jeżeli planujemy jeździć również quadem, powinniśmy mieć na uwadze fakt, iż czterokołowiec to kompletnie odmienny typ pojazdu – aby poruszać się nim bezpiecznie, warto przemyśleć zakup dodatkowego kursu jazdy na quadzie.
- Egzamin
Przystępując do egzaminu państwowego, musimy pamiętać o zabraniu ze sobą dowodu tożsamości oraz potwierdzenia wniesienia opłaty za egzamin (170 zł).
Kandydata na kierowcę obowiązują szczegółowe wytyczne co do ubioru, w którym powinien stawić się na placu manewrowym.
- Obuwie pełne, (zakrywające stopę) wiązane, lub zapinane na klamry, rzepy bądź zatrzaski
- Spodnie z długimi nogawkami
- Kurtka z długimi rękawami, zapinana na suwak, guziki lub zatrzaski
- Rękawice, zakrywające całe dłonie
Nieodpowiedni ubiór może poskutkować niedopuszczeniem nas do egzaminu ze względu na naruszenie zasad bezpieczeństwa.
Pierwszym zadaniem jest prawidłowe przygotowanie motoroweru i sprawdzenie stanu technicznego podstawowych elementów pojazdu, odpowiedzialnych bezpośrednio za bezpieczeństwo jazdy – są to między innymi poziom oleju oraz płynu hamulcowego, a także działanie kierunkowskazów i sygnału dźwiękowego.
Po wkroczeniu na plac manewrowy, egzaminator poprosi nas o wykonanie następujących czynności:
- Ruszanie z miejsca do przodu na wzniesieniu
- Slalom wolny (jazda pomiędzy 5 bramkami ustawionymi na placu manewrowym)
- Slalom szybki (jazda pomiędzy pachołkami ustawionymi na placu manewrowym)
- Jazda po łukach w kształcie cyfry 8
- Zdjęcie pojazdu z podpórki i przemieszczenie go przy unieruchomionym silniku
Po zaliczeniu powyższych zadań, kandydat na kierowcę musi odbyć jazdę w ruchu miejskim. Ta część egzaminu musi trwać minimum 10 minut, i przebiega na na wyznaczonej trasie, którą wcześniej ogłasza ośrodek WORD.
Wskazówka: Większość ośrodków egzaminacyjnych ma jedną bądź dwie trasy w ruchu miejskim, przewidziane specjalnie dla kategorii AM. Polecamy przejechać po nich podczas szkolenia, lub dokładnie je obejrzeć – zwiększy to nasze szanse jak i zredukuje stres podczas procedury.
Orientacyjny koszt uzyskania prawa jazdy kategorii AM
Uzyskanie prawa jazdy kategorii AM wiąże się z kosztami, sięgającymi od 1100 do 1500 zł. W poniższym zestawieniu uwzględnione zostały wszystkie ewentualne wydatki.
- Badania i orzeczenie lekarskie – ok. 100 zł
- Kurs na prawo jazdy kategorii AM w Ośrodku Szkolenia Kierowców (min. 6 godzin lekcyjnych zajęć teoretycznych i min. 5 godzin zegarowych praktycznych*) – od 700 do nawet 1000 zł
- Niektóre ośrodki zwiększają zakres szkolenia, zazwyczaj w obrębie kursu teoretycznego
- Egzaminy: 170 zł
- Teoretyczny – 30 zł
- Praktyczny- 140 zł
- Zdecydowanie polecamy płacić za obie części procedury osobno – w przypadku uiszczenia opłaty za cały egzamin oraz nie zaliczenia części teoretycznej bezpowrotnie tracimy całą sumę, wniesioną za przeprowadzenie egzaminu praktycznego.
- Wydanie dokumentu w urzędzie – 100,50 zł
- Opcjonalnie: wykonanie zdjęcia u fotografa – 30 zł
- Wymagana jest kolorowa fotografia o wymiarach 35×45 mm, wykonana nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o nadanie numeru PKK.
Jaki skuter wybrać?
Rynek obfituje w różne nowinki motoryzacyjne – również w kwestii skuterów. Jeżeli nie jesteśmy przekonani do 'tradycyjnej’ wersji tego pojazdu, powinniśmy zapoznać się z innymi dostępnymi opcjami.
- Skutery elektryczne
- Taki pojazd jest wręcz idealnym rozwiązaniem do miasta – niewielki, cichy i bezproblemowy podczas parkowania. Doskonale sprawdza się podczas miejskich przejażdżek i krótkich wycieczek poza obszar aglomeracji. Niestety, nie jest to dobry wybór na dłuższe dystanse, gdyż wytrzymałość baterii i zasięg sięga do około 60 km. Czas ładowania skutera elektrycznego wynosi od około 4 do 6-8 godzin. Takie pojazdy są zwykle wyposażone w automatyczną skrzynię biegów z możliwością wyboru jednej z kilku prędkości. W wielu polskich miastach funkcjonują godzinowe wypożyczalnie skuterów elektrycznych – jeżeli wahamy się przed zakupem, polecamy wypróbowanie wypożyczonego sprzętu.
- Prawo jazdy AM upoważnia do kierowania skuterem wyposażonym w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW.
- Skutery trójkołowe
- Chociaż zazwyczaj korzystają z nich seniorzy lub osoby z niepełnosprawnością, ta wersja pojazdu wcale nie ustępuje tym tradycyjnym, jednośladowym skuterom. Trójkołowce są bezpieczne i zapewniają stabilną jazdę po mieście. Zasadniczo w tej kwestii mamy do wyboru dwie opcje układu kół – możemy zdecydować się na dwa koła z przodu jak i z tyłu. Pierwszy wariant oferuje nam niecodzienny wygląd, podczas gdy drugi wydaje się bardziej klasyczny. Za tym rozwiązaniem jednogłośnie przemawia niesamowita wygoda użytkowania, gdyż, ze względu na docelową grupę odbiorców, skutery trójkołowe posiadają podłokietniki, duże schowki oraz ergonomiczne siedziska z oparciem – część modeli wyposażona jest także w bieg wsteczny.
- Zadaszony skuter trójkołowy
- Rozwiązanie niecodzienne, lecz nad wyraz praktyczne. Choć może kojarzyć się on z kultowymi kawiarenkami, zadaszony skuter okazuje się bardzo wygodny i może stanowić doskonałą alternatywę dla samochodu – posiada m.in klimatyzację, ogrzewanie oraz pasy bezpieczeństwa.
- A może oba…?
- Obie przedstawione wersje skuterów trójkołowych są również dostępne w wersji elektrycznej – Ze względu na gabaryty, zadaszony typ pojazdu posiada nieco mocniejszą baterię o zasięgu do około 70 km.